SiSwati

Radoje Domanović (Indlovana 16, 1873 – Ingci 17, 1908) bekangumbhali, intsatseli, phindze anguthishela wase Serbia, bekandvumele tinganekwane takhe limfisha.

Radoje Domanović watalwa esigodzini sase Ovsište indzwao lesemkhatsini kweSerbia. Wacedza sikolwa eKragujevac, esikhoneni seFilosofi, eNyuvesiti yaseBelgrade, lapho bekafundzela khona lulwimi lwaseSerbia nemulandvo. Kusukela umnyaka wa1895–1898, Domanović bekangumfundzisi welulwimin lwaseSerbia nemlandvo eninguzimu yase Serbia.

Ngalesikhatsi afundzisa, wabhala inganekwane yakhe yekucala. Ngenca yebudlelwane bakhe neparty lephikisako, walahlekelwa ngumsebenti wakhe, wabese uyahamba uya eBelgrade. EBelgrade, abeyintsatseli yemapolitiki lehlukene, aphindze abe yinsatseli yebabhali. Abebhala tihloko temapolitiki netinganekwane lebetihlasela ebaleni iparty lebeyibusa lesosikhatsi. Radoje wadvuma ngetindzaba lekatibhala njenga “Umholi” (1901) na “Stradija” (1902). Ngalokungalingeki kwakhe, waba sihlubuki lesigcamile kumbusi waObrenović.

Emvakwa 1903, emvakwekushintja kwecoup d’état, Domanović, watfola umsebenti wekubangumbhali weNcenye yeMfundvo. Hulumende lomusha wamuvumela kutsi aye eGermany umnyaka munye wekuspesheliza, lewamenta eMunich. Ekhaya kubo eSerbia, Radoje bekaphatseke kabi ngekubabete lushitjo lolungilo emphakatsini. Wacala umbhalo wemapolotiki wemaviki onkhe, “Stradija”, lapho wachubeka khona kubhala ngebutsakatsaka kwahulumende lomusha, kepha kubhala kwakhe beskute lamandla labekadze anawo.

Radoje Domanović washona nakugabence lihora lelishumi nakubile ekuseni nga 17 Ingci, 1908, anamunyaka lengemashumi lasistatfu nesihlanu, asegule sikhatsi lesidze ngenyumonya ne tuberculosis. Umsebenti wakhe longakate akhicitwe, walahleka ngemphi yemnhlaba yekucala. Ngenca yekubaluleka kwakhe ekulweni nenkhululeko yebantfu nekahlakanipha kwakhe, watiwa ngekuba lichawe lemubhali laseSerbia ngekundlula kwemakhulwini eminyaka ya XX.

Imibhalo

Imibhalo lenduvumile yaRadoje Domanović:

  • Incabango yemuntfu wasSerbia, 1902
  • Kraljević Marko ahlangana nebaseSerbia kwesibili, 1901
  • Kubulawa kwenchazelo, 1898
  • Lwandle lobufile, 1902
  • Satane, 1898
  • Stradija, 1902
  • Umholi, 1901

Umsebenti wa“Radoje Domanović” ugadvwe nguVladimir Živanović, njiniyela wekuhlolisisa. Ungumuntfu nje lotsandza imfundvo, ufuna kwenta imisebenti yaRadoje Domanović itfolakale ku intaneti, khona bantfu bemhlaba wonkhe jikelele bakhone kufunndza imisebenti yakke nemihumusho. Lendzaba ihumushelwe lomsebentiu, futsi ishicilelwa lapha kwekucala:

Umsebenti wa“Radoje Domanović” uhumushwe ngu Sibusiso Khoza ngesiSwati.

 

 


[Contents of this biographical reference page were written for the “Radoje Domanović” Project with the goal of promoting the life and works of the famous Serbian satirist, Radoje Domanović, and are released into public domain. Editor]