Khilifabi (1/3)

– Samay mbook ak samay kharit, deglunalen yen gneup seni kaddu, donc légui deglulen ma wakh len sama khalat. Sugniy wakhtan ak jotaay amugnu njarign luneké fi la gniy tokk, ci deukk bi mi amul darà. Al bi suf rek la ak kher, darà lu fi sax, même buy don am nawetane, con masamala ci al bu wow mi, ken musut guiss lu mélni. Gnata yon lagn wara dejowoo sans soti darà di wakh ci ngeulawgui? Sugnu bétail moni dé ndakh hif, té lugn défut nank gnun ak sugnuy doom gnociy topp dé. Il faut que gniy khalat ben pekhé, li guen ci gnun ak sugnu ëleuk. Bay deuk bi amut darà, ci sama guiss guiss, mo guen ci gnun té tukki li weur adduna pour set fi guena bakh ndakh meneutougno deuk fi.

Lol la ken ku deuk fu dut dara sax masa wakh ak baat bu sonnu ci ben jotaye.

Fanla ak kagn la won amut solo ci sama guiss guiss. Li am importance mey nen gemm ma, li khewna fenn, yag na, te lol doyna kham. Mantax gemon na quen ma guenton histoire bi yeup, wanté nank nank dama yeuk que li du guent. Legui guemna fermement que li mey nara netali, lufi khewla fen ben bis, té fenuma, guentuma.

Gni deglu, sen kanam wex taal, sonnu, sen kanam yu sombre té diss ak des regards yu comprendrut li khew bignu deggue kaddu yoyu dagno yewati, yakaar dellosi, kunek moni don guent moni won ci ben sorte de rew enchanté, khana cijannah ndakh fofu sen liquey bii damm ndiguë dina djokhé mbannekh ak njarign.

– Wakhna deugg! Wakhna deugg – la gnenen yi don wakh ci souf.

– Dafa… sori? – la ken latch ak batt bu sufé.

– Samay frères – la kenen djeul na kaddu bi ak bat bu gana am dolé – Il faut que gni key djeffé li ci sassi ndakh li mounout diy continuer. Sunu yaram manatougnou ndakh liguey bu meti bi rek té budut soti dara. Dagno baay lign menona lek, pour manco semer, wanté naweetan gnewna té yobalé na lepp ba darà desatufi ludul kher. Fi lagn wara tokk ba abadaan boleko ak liguey gouddi ak beceuk wanté tokfi lu teré gni continuer di khif ak di maar, di nek yaramuneen? Gno wara gen, khôl lì fi suf guene bax ak gana fertile bi guene riche fu sugnu liguey dina fegn ci sugnu dundu.

– Nagn dém! Nagn dém ci sassi ndakh fi mom ken manatufi dundu!

Ngun-nguni di yek ci kaw, mboolo bi di tassaro te sans que gni khalat fan gnini djeum.

– Kharlen samay tchamign! Fan ne ni djeum? – mune ki fi njeukkona jeul kaddu- Wakh nen deugg dagno wara dém, wanté du ni. Dagno wara kham fan gnini djeum, sinon gnini yoku sunu problémeyi, con lugn ci guen. Li mey ndigal mey que gni tan ben khilifa, ben leader bugn mana topp, di degglu ndiguelam, di bay ay tërem, té di na nangu wangnu yoonbi bi guen té guena gaw ci gnun.

– Nagn tann! Nagn tann ken ci sassi – la gneup don wax.

Légui rek nak la khouloyi tambli, musiba deugg. Gneup gnoni don yeketti sen kaddu té ken deglul moro am. Nityi tambli tassaru ci groupes, kunek di wax ci suf, té ba paré groupes yi tax tassaro. Par gnaar, gni tambli di ngun-nguni, di wax ci bir nopp, di njeguessante, di djema wanéout, di waxanté kunek sen biir, té di teuch guemign morombi, comme gniy complogi. Bign paré nak dajaloo pour waxtan encore

– Samay tchamign – la ken ku am baat bu am dolé jekki jekki wax ba nopali gnenen gni. – Lugnu egg fen lunek ké ni lagnkey defé. Gneup gnoni wax te ken lu déglu moromam. Nagn tan ben khilifa! Kan lagn mana tann? Kan ci gnun tukki na ba xam yonyi? Gnun gneup khamanté gnen bu bax, wanté lu ma bay sama bakan ak bossu samay doom ci lokho ken ci yen, nek ci mboolobi. Plutôt ndakh ken ci yen khamna voyageurbi nek falé, té mutok ci ombrebi, ci côté yonbi ba ci subbasi balegui ni?

Ken waxut. Gneup tourner di khôl étrangerbi ba ci kaw ba ci suff.

Gan ba, d’âge mûr, ak kanam bu khamut kaf té nëbeutou, sikim bu guddu bii rek ney mana guiss, karawam gouddu, dafa togon té noppi, comme sank, nék ci khalatam, di na feug bantam ci suf yensay.

– Demb guisson na goor bobilé muy and ak ben khalé, moni don djapp ci lokho di dokh talibi. Demb ci guddi khalébi bayna village wanté gan bi fi la tokk.

– Samay tchammign, nagn fatté yu gnak fayda yi, dignu def perdre sugnu temps, ci mbir yi. Qum manti don fu sori la juggé ndakh ken ci gnun khamuko; té wornama khamna yon bi guena gatt té bax pour gnun. Ci sama guiss guiss nit bu am khel la ndax fofu la tokk nopi, di nek ci khalatam. Lu nekkon kenen ley sop ci sugnuy mbiir fukku fois plus légui wala tambli na di wax ak gnun wanté mom fofla tokk, temps bi yeupp mom kasé té waxut ak ken.

– Pour sûr, goor gui dafa tokk, moni noppi ndakh moni khalat len. Manut nek nenen ndakh ku am khel là- lol lagn muji wakh gnenen gni, bala gni tambli di kholat wagi encore. Cunec ci gnom diy seen len ci waagi luy wané, di fegnal djiko ak khelam wagi bu bax.

Gno continuer di wax bala gniy faso à la fin que lì guen mey latch wagi ci boppam, ndakh gnom gno guemni Yalla moco yonni pour mu wanlen yon bi ci addunabi ndakh gni mana guiss all bu geun ci gnom fugn mana bayy té fu suf fi guena riche. Mom mo wara nek sen khilifa, dinegn ko deglu, di topp ay ndiguelam, bayi ak terem sans tekk ci baat.

Dagno tann fukki nit ci seni biir, gnuy dém ci waagi pour expliquer seni yene. Nityign tann dagnco wara wané conditions yu miserables yigni dundu, latch co mu nek sen mbuur.

Foukkou nityoyu dém takhaw sukku ci kanam wagii. Ken ci gnom tambli wakh ci al bi bu infertile bi, di wax ci atyi de sécheresse ak toskaré bign nek gnom gneupp ba légui ni. Lim mujje wax lila:

– Anam yini gnonu forcer gni bay sugnu deukk, tukkiji di set ci biir addunabi rew bu mana nek sugnu keur. Bign décider benno, la gnu Yalla yeurem, bolegnu ak yaw, yaw mi nek nit bugn wolu ték ci am khel, yawmi rek yagnu mana wan yonbi bi guena bax ci gnun ndakh khana na mangnu guené ci djafe djafe yign nekk. Nguir deukendo yeup yi nek fi, gnoley latch na nek sugnu khilifa. Funa manti djeum, di negn la topp. Yaw ya kham yon yi fi nek, té wornama fu guena fekh fi na deukkon. Dinegn def lepp linagnu sant di deglu say ndiggal. Yawmi wagilé am kham kham nanguna and ak gnun ndakh na musal gnu ci djaffé djaffé yign nek? Dana beug nek sugnu khilifa?

Wagi am sagesse, pendant waxji yeup milé, yeuketiut ben yon boppam. Boujéout, fim tok la tok, nign ko fekke bala gniy waxtan ak mom non lagn co fekkaté bign eggalé sen kaddu. Boppam seug ci suf, ak kanam bu froncé, ibbiout gemignam. Di na feug bantam ci suf rek yensay, di khalat. Bign eggalé sen kaddu, ngoor gui tontu lign ko latch nank nank sans mi jokk fim tokk:

– Waw!

– Con mangnen and ak yaw té set deuk bi fi guena fekh?

– Meun nen ko! – la tontu sans yeukketi boppam.

Bign degué lolu, dagno contane am mbegté wanté goorgui wakhuci daraa.

Fukki nityoyu delu ci mboolo bi wax len sen ndaam, gnoni soga guiss kham kham wagii fim tol.

– Juggut tax fim togon wala mu yeukeuti boppbi pour kham kan mo yeukeuti kaddu bi. Dafa tok rek djapp gnamburam di khalat kesé. Lep lign wax ak lep lign co guereum, mom gnienti caddu rek la ci doli.

– Ku bari kham kham deugg! Ku am khel, li bariutta guiss! – la gneup di yukhu fepp, guemni que Yalla molenko yoni comme sorte de malaka ndakh mou guenelen ci sen nattu. Gnom gnap dagno guem que khewel wacci na bign fekke khilifa, cudut darà mana djahal ci aduna.

Con non lagn faso bes bi ci topp teggu ci yonbi.

(page bi njeuk)

Ознаке: ,

About Домановић

https://domanovic.wordpress.com/about/

Оставите одговор

Попуните детаље испод или притисните на иконицу да бисте се пријавили:

WordPress.com лого

Коментаришете користећи свој WordPress.com налог. Одјави се /  Промени )

Фејсбукова фотографија

Коментаришете користећи свој Facebook налог. Одјави се /  Промени )

Повезивање са %s

%d bloggers like this: