Tag Archive | ministro

Razoamento dun boi serbio común

Neste mundo acontecen unha gran cantidade de marabillas, e como moitos din, o noso país está tan desbordado delas que xa o deixan de ser en certo punto. Aquí hai xente en postos moi altos que non pensan en absoluto e, como compensación, ou quizais por algunha outra razón, o boi dun campesiño común, sen diferenza con outros bois serbios, comezou a pensar. Deus sabe o que pasou para que este enxeñoso animal se atrevese a emprender un esforzo tan descarado, sobre todo porque se demostrou que en Serbia esta desafortunada ocupación só podería prexudicalo. Digamos entón que este pobre demo, con toda a súa inxenuidade, nin sequera sabía que este esforzo non era rendible na súa terra natal, polo que non lle atribuiremos ningunha particular valentía cívica. Pero aínda segue sendo un misterio por que un boi debería pensar, xa que non é votante, nin concelleiro, nin maxistrado, nin foi elixido deputado en ningunha asemblea bovina, nin sequera (se chegara a certa idade) a senador. E se a pobre alma algunha vez soñara en converterse en ministro de estado en calquera país bovino, debería saber que, pola contra, debería practicar como pensar o menos posible, como os excelentes ministros dalgúns países máis felices, aínda que o noso país tampouco ten tanta sorte neste aspecto. Ao final, por que deberíamos preocuparnos por que un boi en Serbia emprendeu tal esforzo aínda abandonado pola xente? Ademais, puido ocorrer que comezase a pensar só por algún instinto natural seu.

Entón, que clase de boi é? Un boi común que ten, como nos ensina a zooloxía, cabeza, corpo e membros, como todos os demais bois; tira un carro, pasta na herba, lambe sal, rumia e múa. Chámase Cincento.

Así é como comezou a pensar. Un día o seu dono axugounos a el e ao seu amigo, Tizón, para cargar uns postes roubados no carro e levalos á cidade para vendelos. Case inmediatamente ao entrar na cidade, vendeu os paus e logo desaxugou a Cincento e o seu compañeiro, enganchou a cadea que os unía ao xugo, lanzoulles un mando de herba e entrou alegremente nunha pequena taberna para refrescarse cunhas cuantas cuncas. Había unha feira na cidade, polo que homes, mulleres e nenos pasaban por todos os lados. Tizón, coñecido por outros bois como algo parvo, non mirou nada, en vez diso, ficou no xantar con toda seriedade, comeu a fartar, muou un pouco de puro gusto e logo deitouse, durmindo e rumiando docemente. Todas aquelas persoas que pasaban por alí non lle preocupaban. Só durmía e rumiaba tranquilamente (é unha mágoa que non sexa un ser humano, con todas estas predisposicións para unha carreira elevada). Pero Cincento non puido tomar nin un bocado. Os seus ollos soñadores e a triste expresión do seu rostro amosaban a primeira vista que se trataba dun pensador e dunha alma doce e impresionable. A xente, serbios, pasaban ó seu carón, orgullosos do seu glorioso pasado, do seu nome, da súa nación, mostrándose este orgullo no seu serio comportamento e ritmo. Cincento observou todo isto e a súa alma de súpeto foi consumida pola tristeza e a dor debido á tremenda inxustiza, e non puido deixar de sucumbir a unha emoción tan forte, súbita e poderosa; bramou triste, dolorosamente, coas bágoas nos ollos. E coa súa inmensa dor, Cincento comezou a pensar:

– De que están tan orgullosos o meu dono e os seus compatriotas serbios? Por que levan a cabeza tan alta e miran ao meu pobo con soberbio orgullo e desprezo? Están orgullosos da súa patria, orgullosos de que o destino misericordioso lles concedeu nacer aquí en Serbia. Miña nai paríume aquí tamén en Serbia, e Serbia non só é a miña terra natal, senón tamén a do meu pai, e os meus antepasados, como os seus; xuntos, chegaron a estas terras desde a vella patria eslava. E, sen embargo, ningún de nós nos sentimos orgullosos diso, só nos sentimos orgullosos da nosa capacidade para tirar unha carga máis pesada costa arriba; ata o día de hoxe, nunca un boi lle dixo a un boi alemán: “Que queres de min, son un boi serbio, a miña terra é o orgulloso país de Serbia, todos os meus antepasados ​​foron paridos aquí e aquí, nesta terra , están as tumbas dos meus antepasados.” Que Deus nos libre, nunca nos sentimos orgullosos diso, nunca se nos veu á cabeza e incluso están orgullosos de non pensalo. Estraño pobo!

Levado por estes pensamentos, o boi sacudiu tristemente a cabeza, a cinzarra do pescozo soando e o xugo crepitando. Tizón abriu os ollos, mirou ao seu amigo e berrou:

– Aí estás de novo con esa babecada túa! Come, parvo, engorda un pouco, mira como sobresaen as túas costelas; se fose bo pensar, a xente non nolo deixaría aos bois. De ningún xeito houbéramos tido tanta sorte!

Cincento mirou ao seu compañeiro con piedade, apartou a cabeza del e volveu a mergullarse nos seus pensamentos.

– Están orgullosos do seu glorioso pasado. Teñen o seu Campo de Kosovo, da Batalla de Kosovo. Gran cousa; os meus antepasados ​​non tiraban carros con comida e armamento xa daquela? Se non fose por nós, a xente tería que facelo ela mesma. Despois está o levantamento contra os turcos. Un esforzo grande e nobre, pero quen estaba alí nese momento? Foron estes panocos arrogantes, que se erguen orgullosos ante min coma se fose o seu mérito, quenes lograron o levantamento? Veña, tomemos ó meu dono como exemplo. Tamén el está moi orgulloso e presume do levantamento, especialmente co feito de que o seu bisavó morreu na guerra de liberación como un verdadeiro heroe. E é iso mérito do meu dono? O seu bisavó tiña dereito a estar orgulloso, pero el non; o seu bisavó morreu para que o meu dono, o seu descendente, fose libre. Entón, el é libre, e como usa a súa liberdade? Rouba os postes doutras persoas, senta no carro e eu teño que tirar tanto del como dos paus mentres durme cas rendas na man. Agora vendeu os seus madeiros, está bebendo licor, sen facer nada e sentíndose orgulloso do seu glorioso pasado. E cantos dos meus antepasados​ foron sacrificados no levantamento para alimentar aos loitadores? E non tiraron os meus devanceiros daquela época de armamentos, canóns, comida e munición? E, con todo, non nos enorgullecemos dos seus méritos porque non cambiamos; seguimos cumprindo hoxe co noso deber, tal e como fixeron os nosos antepasados, con paciencia e conciencia.

Están orgullosos do sufrimento dos seus antepasados ​​e de cincocentos anos de escravitude. Os meus parentes sufriron ao longo da súa existencia, aínda hoxe sufrimos e somos escravos e, con todo, non berramos por iso. Din que os turcos os torturaban, mataban e empalaban; ben, os meus antepasados ​​foron asasinados tanto por serbios como por turcos, e asados ​​e sometidos a todo tipo de torturas.

Están orgullosos da súa relixión e, sen embargo, non cren en nada. Cal é a miña culpa e a da miña xente de que non podamos ser aceptados entre os cristiáns? A súa relixión dilles que „non roubarás“ e alí está o meu dono, roubando e bebendo co diñeiro que obtivo por roubar. A súa relixión incítaos a amar aos seus veciños e, con todo, só se fan dano os uns aos outros. Para eles, o mellor dos homes, un exemplo de virtude, é o que non fai dano e, por suposto, ninguén considera sequera pedirlle a ninguén que faga algo bo, ademais de non facer dano. Así de baixo caeron que os seus exemplos de virtude non son máis que calquera cousa inútil que non faga dano.

O boi suspirou profundamente e o seu suspiro levantou o po da estrada.

– Entón – continuou o boi cos seus pensamentos tristes – neste caso, non somos eu e os meus parentes mellores en todo iso que ningún deles? Nunca asasinei a ninguén, nunca difamei a ninguén, non roubei nada, non despedín a un home inocente do servizo público, non fixen un déficit no erario do Estado, non declarei unha bancarrota falsa, nunca encadenei nin arrestei a persoas inocentes, nunca calumniei aos meus amigos, nunca fun contra os meus principios de boi, non fixen falsos testemuños, nunca fun ministro de estado e nunca lle fixen mal o país, e non só non fixen ningún dano, ata lles fago ben aos que me fan dano. A miña nai paríume e, de inmediato, os desalmados homes quitáronme incluso o leite da miña nai. Deus polo menos creou herba para nós os bois, e non para os homes, e aínda así nos privan dela. A pesar diso, ademais de toda esa malleira, tiramos dos carros dos homes, aramos os seus campos e alimentámolos con pan. E, con todo, ninguén admite os méritos que nós facemos pola patria…

– Ou tome o xaxún como exemplo; ben, aos homes, a relixión dilles facer xaxún todos os días de festa e, con todo, nin sequera están dispostos a soportar este pequeno esforzo, mentres eu e a miña xente xaxunamos toda a vida, dende que nos destetamos da nai.

O boi baixou a cabeza coma se estivese preocupado, logo levantouna de novo, bufou con rabia e parecía que algo importante volvía a el, atormentándoo; de súpeto, muou alegremente:

– Ah, xa sei, ten que ser iso – e seguiu pensando– : iso é o que é; están orgullosos da súa liberdade e dereitos civís. Necesito pensar niso en serio.

E estaba pensando, pensando, pero non puido deixalo saír.

– Cales son eses dereitos seus? Se a policía lles ordena votar, eles votan e, así, poderiamos muar con tanta facilidade: “Voto pooooor!” E se non se lles ordena, non se atreven a votar nin sequera a dedicarse á política, coma nós. Tamén sofren golpes na prisión, aínda que sexan completamente inocentes. Polo menos nós bruamos e movemos o rabo, e eles nin sequera teñen esa pouca cívica coraxe.

E nese momento, o seu dono saíu da taberna. Borracho, cambaleando, cos ollos borrosos e murmurando algunhas palabras incomprensibles, camiñou serpeante cara ao carro.

– Velaquí, como está a usar este orgulloso descendente a liberdade que se gañou co sangue dos seus antepasados? Certo, o meu dono é un borracho e un ladrón, pero como usan os demais esta liberdade? Só para pasar o ralentí e enorgullecerse do pasado e do mérito dos seus devanceiros, ao que contribuíron tanto coma min. E nós, os bois, seguimos sendo traballadores e funcionais como os nosos antepasados. Somos bois, pero aínda podemos estar orgullosos do noso arduo traballo e méritos na actualidade.

O boi suspirou profundamente e preparou o pescozo para o xugo.

 

En Belgrado, 1902.
Para o proxecto “Radoje Domanović” traducido por Noelia Pedrares, 2020.

Razonamiento de un ordinario buey serbio

Tantas maravillas ocurren en este mundo y nuestro país está, como dicen muchos, rebosando de maravillas a tal extensión que las maravillas ya no son maravillas. Hay personas aquí en posiciones muy altas que no piensan en lo absoluto y como compensación, o quizás por otras razones, un ordinario buey campesino que no se diferencia ni un poco de otros bueyes serbios, empezó a pensar. Solo Dios sabe que hizo que este ingenioso animal se atreviera a tan atrevido intento, especialmente desde que se probó que en Serbia esta desafortunada labor solamente podía traer perjuicio. Entonces digamos que este pobre diablo, en toda su inocencia, ni siquiera sabía que todo este esfuerzo no era rentable en su patria, así que no le atribuiremos con ningún valor cívico en particular. Pero todavía sigue siendo un misterio porque un buey debería pensar ya que no es un votante, ni un concejero, ni un alcalde, ni ha sido elegido diputado en una asamblea bovina o incluso (si ha alcanzado cierta edad) un senador. Y si la pobre alma hubiera alguna vez soñado en convertirse en ministro del estado en cualquier país bovino, él hubiera sabido que, al contrario, él debería practicar como pensar lo menos posible, como aquellos excelentes ministros en algunos países más felices, aunque nuestro país tampoco es tan afortunado en este aspecto. Al final, ¿por qué nos debería importar por qué un buey serbio ha tomado tal tarea abandonada por las personas? También, quizás sucedió que él empezó a pensar simplemente por un instinto natural suyo.

Entonces, ¿qué tipo de buey es este? Un buey ordinario el cual tiene, como nos enseña la zoología, una cabeza, un cuerpo y extremidades como todos los otros bueyes; el jala una carreta, pasta en el pasto, lame sal, rumia y rebuzna. Su nombre es Sivonja, el buey gris.

He aquí como es qué empezó a pensar. Un día su amo lo enyugó a él y a su amigo, Galonja, cargó unos piquetes robados en la carreta y los llevó al pueblo para venderlos. Casi inmediatamente de haber entrado al pueblo, él vendió los piquetes y luego desenyugó a Sivonja y a su camarada, enganchó las cadenas que los ataban al yugo, tiró un manojo de plantas rodadoras en frente de ellos y entró en una pequeña taberna para refrescarse con unos cuantos tragos. Había un festival en curso en el pueblo, así que había hombres, mujeres y niños pasando por todas partes. Galonja, también conocido por otros bueyes por ser algo tonto, no estaba observando nada en particular; en cambio, se metió en su almuerzo con seriedad, comió hasta estar lleno, rebuznó un poco de puro gozo y luego se acostó, dormitó suavemente y rumiaba. Todas esas personas que pasaban no eran de su incumbencia. Él solo estaba dormitando y rumiando pacíficamente (es una lástima que no es un humano, con todas esas predisposiciones para tener un elevado cargo). Pero Sivonja no podía dar ni un solo mordisco. Sus ojos soñadores y su triste expresión en el rostro mostraban a primera vista que era un pensador y una alma dulce e impresionable. Las personas, serbios, pasan al lado de él, orgullosos de su glorioso pasado, su nombre, su nación y este orgullo se muestra en su severo comportamiento y paso. Sivonja observó todo esto y de repente su alma se consumió de tristeza y dolor debido a la tremenda injusticia y no pudo sino sucumbir a tan grande, repentina y poderosa emoción; él rebuznó triste y dolorosamente con lágrimas saliendo de sus ojos. En su inmenso dolor, Sivonja empezó a pensar:

– ¿De qué están mi amo y sus compatriotas tan orgullosos? ¿Por qué caminan con la cabeza tan en alto y miran a mi gente con un orgullo arrogante y desdén? Están orgullosos de su patria, orgullosos de que el destino misericordioso les concedió nacer aquí en Serbia. Mi madre también me dio a luz aquí en Serbia y Serbia no solo es mi tierra nativa pero también la de mi padre y todos mis ancestros han, justo como los de ellos, venido a estas tierras de la antigua patria eslava. Y aun así ninguno de nosotros los bueyes nos hemos sentido orgullosos de eso, solo sentimos orgullo de nuestra habilidad de jalar cargas pensadas cuesta arriba; hasta este día, nunca un buey le ha dicho a un buey alemán: Qué quieres de mí, soy un buey serbio, mi patria es el orgulloso país de Serbia, todos mis ancestros han sido paridos aquí y aquí, en esta tierra están las tumbas de mis antepasados.” Que dios nos salvé, nunca hemos sentido orgullo por eso, nunca ha pasado por nuestras cabezas y ellos incluso están orgullosos de eso. ¡Gente extraña!

Agobiado por estos pensamientos, el buey sacudió tristemente su cabeza, la campana de su cuello sonaba y su yugo crepitaba. Galonja abrió sus ojos, miró a su amigo y mugió:

– ¡Ahí vas de nuevo con esa payasada tuya! Come, tonto, gana un poco de grasa, mira tus costillas sobresaliendo; si fuera bueno pensar, las personas no nos lo hubieran dejado a nosotros los bueyes. ¡De ninguna manera habríamos sido tan afortunados!

Sivonja miró a su camarada con lástima, volteó su cabeza lejos de él y se volvió a sumergir en sus pensamientos.

– Ellos se enorgullecen de su glorioso pasado. Tienen su terreno de Kosovo, su batalla de Kosovo. Gran cosa, ¿mis ancestros no cargaron carretas con comida y armamentos incluso en aquelmomento? Si no fuera por nosotros, las personas lo habrían tenido que hacer ellos mismos. Luego está el levantamiento contra los turcos. Un gran y noble esfuerzo, pero ¿quién estaba en ese momento? ¿estaban estos zoquetes de nariz respingada luchando orgullosamente antes de que yo existiera como si tuvieran el mérito de ser los que empezaron el levantamiento? Ven, toma a mi dueño de ejemplo. Él es demasiado orgulloso y se jacta del levantamiento, especialmente por el hecho de que su tatarabuelo murió en la guerra de la liberación como un verdadero héroe. ¿Y es el mérito del dueño? Su tatarabuelo tenía el derecho de sentirse orgulloso, pero no él; su tatarabuelo murió para que mi dueño, su descendiente pudiera ser libre. Así que él es libre y ¿cómo usa su libertad? Roba los piquetes de otras personas, se sienta en la carreta y yo tengo que jalarlo tanto a él como a los piquetes mientras él está dormido en las riendas. Ahora que ha vendido sus piquetes, está bebiendo alcohol, sin hacer nada y sintiéndose orgulloso de su glorioso pasado. ¿Y cuántos de mis antepasados fueron masacrados en el levantamiento para alimentar a los guerreros? ¿Y en ese momento mis ancestros no jalaron los armamentos, cañones, comida y municiones? Y aun así nosotros no nos jactamos por sus méritos porque no hemos cambiado; todavía hacemos nuestros deberes, justo como hicieron nuestros ancestros, paciente y constantemente.

– Están orgullosos del sufrimiento de sus ancestros y de quinientos años de esclavitud. Mi clase la ha sufrido desde que existen y hoy en día todavía sufrimos y somos esclavizados y sin embargo no gritamos a más no poder sobre eso. Ellos dijeron que los turcos los torturaron, los masacraron y los empalaron; bueno mis ancestros fueron masacrados tanto por los serbios como por los turcos y asados y puestos bajo todo tipo de torturas.

– Están orgullosos de su religión y aun así no creen en nada. ¿Cuál es mi culpa y la de mi gente que no podemos ser aceptados entre cristianos? Su religión les dice “no robaras” y he ahí mi dueño robando y bebiendo con el dinero que obtuvo por robar. Su religión los instruye a amar a su vecino y aun así lo único que hacen es hacerse daño entre ellos. Para ellos, el mejor hombre, un ejemplo de virtud, es aquel que no causa daño alguno y por supuesto, nadie ni siquiera considera pedirle a alguien que también haga algo bueno, aparte de no causar daño. Así de bajos han llegado sus estándares de virtud que no van más allá que cualquier objeto inútil que no hace daño.

El buey suspiró profundamente y su suspiro elevó el polvo del camino.

– Entonces – el buey continuó con sus tristes pensamientos – en este caso, ¿no somos mi clase y yo mejores en todo eso que ellos? Nunca he matado a nadie, nunca he difamado a nadie, no he robado nada, no he despedido a un hombre inocente de servicio público, no he hecho un déficit en la tesorería del estado, no he fingido una falsa bancarrota, nunca he encadenado ni arrestado a personas inocentes, nunca he calumniado a mis amigos, nunca he ido contra mis principios de buey, no he hecho falsos testimonios, nunca he sido ministro de mi estado y nunca le he hecho ningún daño a mi país, y no solo no le he hecho ningún daño, incluso hago cosas buenas a esos que me hacen daño. Mi madre me dio a luz e inmediatamente, hombres malvados me quitaron la leche de mi madre. Al menos Dios ha creado el pasto para nosotros los bueyes y no para los hombres; aun así, ellos también nos lo quitaron. Todavía, además de todas las golpizas, jalamos las caretillas de los hombres, aramos sus campos y les damos de comer pan. Y aun así nadie admite nuestros méritos que hacemos por la patria…

– O toma el ayuno como un ejemplo; bueno, para los hombres, la religión les dice que hagan ayuno en todos los días festivos y aun así no están dispuestos a soportar este pequeño ayuno, mientras que mi gente y yo estamos haciendo ayuno toda nuestra vida, siempre desde que somos destetados del pecho de nuestra madre.

El buey bajó la cabeza como si estuviera preocupado, luego la levantó de nuevo, resopló enojado y parecía que algo importante volvió a su mente, atormentándolo; de repente, él mugió alegremente:

– Oh, ahora lo sé, tiene que ser eso – y continuó pensando – eso es lo que es; están orgullosos de su libertad y de sus derechos civiles. Tengo que pensar seriamente en eso.

Y él estaba pensando, pensando, pero no podía descifrarlo.

– ¿Cuáles son sus derechos? Si la policía les ordena votar, ellos votan y así podríamos fácilmente mugir: “¡A faa-aa-voo-or!” y si no los ordenan, no se atreven a votar o incluso incursionar en la política, igual que nosotros. Ellos también sufren golpizas en prisión, incluso si son completamente inocentes. Al menos nosotros rebuznamos y movemos nuestras colas y ellos ni siquiera tienen ese pequeño valor cívico.

En ese momento, su dueño salió de la taberna. Borracho, tambaleando, con los ojos borrosos, balbuceando palabras incomprensibles, serpenteando hacia la carretera.

– Solo mira, ¿cómo este es un orgulloso descendiente usando su libertad que ganaron con la sangre de sus ancestros? Cierto, mi amo es un borracho y un ladrón, pero ¿cómo los otros utilizan su libertad? Solo para holgazanear y enorgullecerse del pasado y tomar el mérito de sus ancestros, en la cual han contribuido como yo lo he hecho. Nosotros los bueyes, continuamos trabajando arduamente y siendo obreros útiles justo como nuestros ancestros lo fueron. Somos bueyes, pero todavía podemos estar orgullosos de nuestro arduo trabajo y méritos hoy en día.

El buey suspiró profundamente y preparó su cuello para el yugo.

 

En Belgrado, 1902.
Para el Proyecto “Radoje Domanović” traducido por Fabiola Rangel, 2019.

Raciocínio de um boi sérvio comum

Muitas maravilhas ocorrem neste mundo, e nosso país está, como muitos dizem, transbordando de maravilhas a tal ponto que maravilhas não são mais maravilhas. Há pessoas aqui em posições muito altas que nem pensam, e como compensação, ou talvez por outras razões, o boi de um camponês comum, que não difere nem um pouco dos outros bois sérvios, começou a pensar. Deus sabe o que aconteceu que fez com que esse engenhoso animal se atrevesse a se engajar em um empreendimento tão impetuoso, especialmente porque havia sido provado que na Sérvia essa ocupação infeliz só poderia lhe trazer desserviço. Digamos então que esse pobre diabo, em toda a sua ingenuidade, nem sabia que esse empreendimento não é lucrativo em sua terra natal, por isso não lhe atribuímos nenhuma coragem cívica em particular. Mas ainda permanece um mistério o por quê de um boi pensar, já que não é eleitor, nem vereador, nem vereador da aldeia, nem foi eleito deputado em qualquer assembleia bovina, ou mesmo (se atingiu uma certa idade) um senador. E se a pobre alma já sonhou em se tornar um ministro de estado em qualquer país bovino, ele deveria saber que, pelo contrário, deveria praticar como pensar o mínimo possível, como aqueles excelentes ministros em alguns países mais felizes, embora nosso país também não tenha a mesma sorte. No final, por que deveríamos nos preocupar com o por quê de um boi na Sérvia ter se engajado em um empreendimento abandonado pelo povo? Além disso, pode ter acontecido que ele começou a pensar apenas devido a algum instinto natural dele.

Então, que tipo de boi é esse? Um boi comum que, como a zoologia nos ensina, uma cabeça, corpo e membros, como todos os outros bois; ele puxa um carrinho, pasta na grama, lambe sal, rumina e zurra. O nome dele é Cinzento.

Aqui está quando é que ele começou a pensar. Um dia, seu mestre colocou no carrinho ele e seu amigo, Preto, carregou alguns piquetes roubados no carrinho e os levou à cidade para vender. Quase imediatamente depois de entrar na cidade, ele vendeu os piquetes e depois desamarrou Cinzento e seu camarada, prendeu a corrente que os amarra ao jugo, jogou um maço de feno na frente deles e alegremente entrou numa pequena taberna para se refrescar com um algumas bebidas. Havia um festival em andamento na cidade, e havia homens, mulheres e crianças passando por todos os lados. Preto, também conhecido por outros bois como sendo um tanto idiota, não olhou para nada; em vez disso, comeu o almoço com toda a seriedade, comeu de barriga para baixo, tirou um pouco por puro prazer e depois deitou-se, cochilando docemente e ruminando. Todas aquelas pessoas que passavam não eram da sua conta. Ele estava apenas cochilando e ruminando pacificamente (é uma pena que ele não seja humano, com todas essas predisposições para uma carreira nobre). Mas Cinzento não deu uma única mordida. Seus olhos sonhadores e a expressão triste no seu rosto mostraram à primeira vista que este era um pensador e uma alma doce e impressionável. Os Sérvios passavam por ele, orgulhosas de seu passado glorioso, seu nome, sua nação, e esse orgulho se manifesta em seu comportamento e ritmo severos. Cinzento observou tudo isso, e sua alma foi subitamente consumida por tristeza e dor devido à tremenda injustiça, e ele não pôde deixar de sucumbir a uma emoção tão forte, repentina e poderosa; ele gemeu tristemente, dolorosamente, lágrimas rolando em seus olhos. E em sua imensa dor, Cinzento começou a pensar:

– De que estão tão orgulhosos o meu mestre e seus compatriotas, os Sérvios? Por que eles mantêm a cabeça tão alta e olham para o meu povo com orgulho e desprezo altivos? Eles estão orgulhosos de sua pátria, orgulhosos que o destino misericordioso lhes garantiu que nasceram aqui na Sérvia. Minha mãe também me deu nascimento aqui na Sérvia, e a Sérvia não é apenas minha terra natal, mas também meu pai, e meus ancestrais, assim como os deles, todos juntos, vieram para essas terras da antiga terra eslava. E, no entanto, nenhum de nós, bois, sentimos orgulho disso, apenas nos orgulhamos de nossa capacidade de puxar uma carga mais pesada para cima; até hoje, nunca um boi disse a um boi alemão: “O que você quer de mim, eu sou um boi sérvio, minha terra natal é o orgulhoso país da Sérvia, todos os meus ancestrais foram paridos aqui e aqui nesta terra, estão os túmulos dos meus antepassados.” Deus permita, nunca nos orgulhamos disso, nunca veio à nossa mente, e eles até se orgulham disso. Gente estranha!

Tomado por esses pensamentos, o boi tristemente balançou a cabeça, o sino no pescoço tocando e o jugo estalando. Preto abriu os olhos, olhou para o amigo e lamentou:

– Lá vai você de novo com essa sua bobagem! Coma, tolo, engorde um pouco, olhe todas as costelas para fora; se fosse bom pensar, os homens não teriam deixado para nós bois. De jeito nenhum teríamos sido tão afortunados!

Cinzento olhou com pena para o camarada, desviou a cabeça e mergulhou em seus pensamentos.

– Eles se orgulham de seu passado glorioso. Eles têm sua Batalha do Kosovo. Grande coisa, meus ancestrais não puxaram carroças com comida e armamentos? Se não fosse por nós, as pessoas teriam que fazer isso sozinhas. Depois, há a revolta contra os turcos. Uma jornada tão grandiosa e nobre, mas quem estava lá na época? Foram esses idiotas de nariz alto, se levantando orgulhosamente diante de mim como se fosse o mérito deles, quem levantou a revolta? Aqui, tome meu mestre como um exemplo. Ele também está tão orgulhoso e se vangloria do levante, especialmente com o fato de seu bisavô ter morrido na guerra de libertação como um verdadeiro herói. E esse é o mérito do meu mestre? Seu bisavô tinha o direito de se orgulhar, mas não ele; seu bisavô morreu para que meu mestre, seu descendente, pudesse ficar livre. Então ele é livre, e como ele usa sua liberdade? Ele rouba os piquetes de outras pessoas, senta-se no carrinho, e eu tenho que puxar ele e os piquetes enquanto ele dorme nas rédeas. Agora ele vendeu seus piquetes, ele está bebendo licor, sem fazer nada e se orgulhando de seu passado glorioso. E quantos dos meus antepassados foram massacrados no levante para alimentar os combatentes? E meus ancestrais na época não puxaram armamentos, canhões, comida, munição? E, no entanto, não nos orgulhamos de seus méritos porque não mudamos; ainda cumprimos nosso dever hoje, assim como nossos ancestrais fizeram, pacientemente e conscientemente.

– Eles têm orgulho do sofrimento de seus ancestrais e dos quinhentos anos de escravidão. Meus parentes sofreram ao longo de nossa existência, e hoje ainda sofremos e somos escravizados, e ainda assim não gritamos sobre isso no topo de nossas vozes. Dizem que os turcos os torturaram, massacraram e empalaram; bem, meus ancestrais foram massacrados por sérvios e turcos, assados e submetidos a todos os tipos de tortura.

– Eles têm orgulho de sua religião e, no entanto, não acreditam em nada. Qual é a minha falha e de meu povo que não podemos ser aceitos entre os cristãos? A religião deles diz “não furtarás” e lá está o meu mestre roubando e bebendo pelo dinheiro que recebeu por roubar. A religião deles os instrui a amar os vizinhos e, no entanto, eles apenas prejudicam um ao outro. Para eles, o melhor dos homens, um exemplo de virtude, é aquele que não faz mal e, é claro, ninguém considera pedir a alguém que faça algo de bom também, além de não fazer mal. É o quão baixo eles têm que seus exemplos de virtude não representam mais do que qualquer item inútil que não cause danos.

O boi suspirou tão profundamente que seu suspiro levantou a poeira da estrada.

– Então – o boi continuou com seus pensamentos tristes – nesse caso, eu e minha família não somos melhores nisso do que eles? Nunca matei ninguém, nunca falei mal de ninguém ninguém, não roubei nada, nunca despedi um homem inocente do serviço público, não fiz déficit no tesouro do estado, não declarei falência falsa, nunca acorrentei ou prendi pessoas inocentes, nunca caluniei meus amigos, nunca fui contra os meus princípios de boi, não fiz testemunhos falsos, nunca fui ministro de Estado e nunca fiz mal ao país, e não apenas eu não faça mal a ninguém, até faço bem àqueles que me prejudicam. Minha mãe me deu à luz e, imediatamente, homens maus até tiraram o leite da minha mãe. Deus pelo menos criou grama para nós, bois, e não para os homens, e ainda assim eles nos privam dela. Ainda assim, além de toda essa surra, puxamos as carroças dos homens, lavramos seus campos e alimentamos pão. E ainda assim ninguém admite nossos méritos que fazemos pela pátria…

– Ou tome o jejum como exemplo; bem, para os homens, a religião diz para jejuar em todos os dias de festa, e mesmo assim eles não estão dispostos a suportar esse pequeno jejum, enquanto eu e meu povo jejuamos por toda a vida, desde que somos retirados do seio da mãe.

O boi abaixou a cabeça como se estivesse preocupado, depois a ergueu novamente, bufou com raiva, e parecia que algo importante estava voltando para ele, atormentando-o; de repente, ele gemeu alegremente:

– Oh, eu sei agora, tem que ser isso – e ele continuou pensando – é isso que é; eles se orgulham de sua liberdade e direitos civis. Eu preciso colocar minha mente nisso a sério.

E ele estava pensando, pensando, mas não conseguiu perceber.

– Quais são esses direitos deles? Se a polícia ordena que eles votem, eles votam, e assim, podemos facilmente dizer: “A favoo-o-or!” E, se não receberem ordem, não ousam votar ou até se envolver em política, assim como nós. Eles também sofrem espancamentos na prisão, mesmo que completamente inocentes. Pelo menos zurramos e agitamos nossas caudas, e elas nem têm essa pouca coragem cívica.

E naquele momento, seu mestre saiu da taberna. Bêbado, cambaleante, olhos embaçados, murmurando algumas palavras incompreensíveis, ele caminhou sinuosamente em direção ao carrinho.

– Veja só, como esse descendente orgulhoso está usando a liberdade conquistada com o sangue de seus ancestrais? Certo, meu mestre é um bêbado e um ladrão, mas como os outros usam essa liberdade? Apenas ficam ociosos e se orgulham do passado e do mérito de seus ancestrais, nos quais eles têm tanta contribuição quanto eu. Somos bois, mas ainda podemos nos orgulhar de nosso árduo trabalho e mérito hoje.

O boi suspirou profundamente e preparou o pescoço para o jugo.

 

Em Belgrado, 1902
Para o projeto “Radoje Domanović” traduzido por Thais Coelho, revisado por Jelena Veljković, 2020