– Hỡi anh em và bạn bè, tôi đã lắng nghe lời của các anh em, bây giờ tôi yêu cầu mọi người lắng nghe tôi nói. Tất cả những thảo luận và trò chuyện của chúng ta sẽ chẳng có giá trị gì nếu ta vẫn trong khu vực cằn cỗi này. Trên vùng đất đầy cát và trên những tảng đá này, ta không thể trồng trọt ngay cả trong những năm nhiều mưa, chứ chưa nói là hạn hán như thế này, một đợt hạn hán mà chúng ta trước nay chưa từng thấy.

Ta sẽ còn tập trung để nói những chuyện vô ích như thế này bao lâu nữa? Gia súc đang chết dần vì không có thức ăn, và chúng ta cũng sẽ sớm chết đói. Chúng ta phải tìm một giải pháp khác tốt hơn và hợp lý hơn. Tôi nghĩ rằng tốt nhất là rời khỏi vùng đất khô cằn này và đi ra thế giới ngoài kia, tìm mảnh đất tốt và màu mỡ hơn đơn giản bởi vì chúng ta không thể sống như thế này nữa.

Thế đó, một cư dân đến từ vùng cằn cỗi nào đó từng có lần nói bằng giọng mệt mỏi trong cuộc họp. Tôi nghĩ, ở đâu và khi nào chẳng liên quan gì đến các anh em và tôi. Điều quan trọng là tôi tin rằng nó đã xảy ra ở đâu đó tại một vùng đất nào đó từ ​​lâu, thế là được rồi. Thành thật mà nói, đã có lúc tôi nghĩ rằng bằng cách nào đó mình đã bịa ra toàn bộ câu chuyện này, nhưng dần dần tôi đã giải thoát bản thân khỏi sự si mê khó chịu này. Bây giờ tôi tin chắc rằng tôi có liên quan đến những gì đôi khi thực sự đã xảy ra và phải xảy ra ở đâu đó, và không bao giờ có thể nào là do tôi bịa ra.

Những người lắng nghe, với khuôn mặt nhợt nhạt, hốc hác và ánh mắt trống rỗng ảm đạm, gần như không thể nắm bắt, hai tay đặt dưới thắt lưng, bỗng trở nên sống động trước những lời nói thông thái này. Mỗi người đều tưởng tượng rằng mình đang ở vùng đất kỳ diệu nào đó, vùng đất thiên đường nơi phần thưởng của khai hoang là một vụ mùa bội thu.

– Đúng đấy! Đúng đấy! – những giọng nói mệt mỏi thì thầm từ mọi phía.

– Nơi đó có gầ…n…khô…ng? – một tiếng thì thầm kiệt quệ vang lên từ góc nào đó.

– Các anh em! – ai đó lên tiếng bằng giọng mạnh mẽ hơn. – Chúng ta cần nghe theo lời khuyên này ngay lập tức vì ta không thể cứ như này mãi được nữa. Chúng ta đã làm lụng cần cù và vất vả, nhưng tất cả đều vô vọng. Ta đã gieo hạt giống để dùng làm thực phẩm, nhưng lũ lụt đến quét trôi hạt giống và đất khỏi các sườn dốc, chỉ còn trơ lại đá. Ta có nên ở lại đây mãi và lao động từ sáng đến tối để rồi vẫn đói khát, trần truồng và đi chân đất hay không? Ta phải lên đường và tìm kiếm mảnh đất tốt hơn và màu mỡ hơn, để những lao động vất vả và chăm chỉ của ta được trả công bằng mùa màng bội thu.

– Đi thôi! Hãy đi ngay thôi vì nơi này không còn thích hợp để sinh sống nữa!

Lời thì thầm ngày một tăng, từng người bắt đầu bước đi dù không biết mình sẽ đi đâu.

– Hãy khoan, các anh em! Các anh em đang đi về đâu? – người lúc nãy lại lên tiếng. – Tất nhiên là ta phải đi, nhưng không phải như thế này. Ta phải biết nơi mình sẽ đến. Nếu không, ta có thể sẽ rơi vào tình huống tồi tệ hơn và không thể sinh tồn. Tôi đề nghị ta hãy chọn ra một người lãnh đạo để tất cả cùng tuân theo, người đó sẽ chỉ cho chúng ta đường đi tốt nhất và nhanh nhất.

– Chọn đi! Hãy chọn ai đó ngay đi, – xung quanh đồng loạt vang lên.

Thế là sinh ra tranh cãi, một sự hỗn loạn thực sự. Mọi người chỉ nói mà không nghe ai, và không ai nghe. Họ bắt đầu chia ra thành từng nhóm, mỗi người lầm bầm với chính mình, và rồi chính những nhóm đó cũng tan vỡ. Bắt cặp hai người một, họ bắt đầu nói bằng cánh tay, nói chuyện và cố gắng chứng minh điều gì đó, kéo tay áo nhau và ra hiệu im lặng bằng tay. Rồi tất cả lại tập hợp lại, vẫn nói liên tục.

– Hỡi các anh em! – đột nhiên, một giọng nói mạnh mẽ hơn nhấn chìm tất cả những giọng nói khàn khàn khác. – Ta sẽ không đi đến thống nhất nếu cứ như thế này. Mọi người chỉ nói và không ai nghe. Hãy chọn một người lãnh đạo! Có thể chọn ai trong số chúng ta đây? Ai trong chúng ta đã đi đủ nhiều để biết rõ những con đường? Tất cả chúng ta đều biết rõ lẫn nhau, nhưng tôi đây cũng sẽ không đặt bản thân và các con dưới sự lãnh đạo của bất cứ ai tại đây. Thay vào đó, hãy nói xem có ai biết du khách đằng kia không, người đó đã ngồi trong bóng râm bên lề đường từ sáng tới giờ?

Im lặng bao trùm. Tất cả quay về hướng người lạ và cẩn thận đánh giá y từ đầu đến chân.

Người lữ khách khoảng trung niên, với khuôn mặt uể oải, bộ râu ẩn hiện cùng mái tóc dài, ngồi im lặng không suy suyển, mải mê suy nghĩ và thỉnh thoảng gõ cây gậy lớn lên mặt đất.

– Hôm qua tôi thấy y cùng một cậu bé. Họ nắm tay nhau đi xuống đường. Và đến đêm qua thì cậu bé rời làng nhưng người lạ đó vẫn ở lại đây.

– Hỡi anh em, hãy quên những chuyện vặt vãnh ngu ngốc này đi, ta không nên mất thời gian hơn nữa. Dù y là ai, y cũng đến từ nơi rất xa vì không ai trong chúng ta biết y cả, và y chắc chắn biết con đường ngắn nhất và tốt nhất để dẫn chúng ta đi. Tôi phán đoán rằng y là một người rất khôn ngoan vì y luôn ngồi im lặng và suy nghĩ. Nếu là người khác, họ hẳn đã tham gia vào vấn đề của chúng ta hơn chục lần rồi hoặc bắt chuyện với ai đó trong số chúng ta, nhưng y đã ngồi đó suốt một mình và không nói gì.

– Tất nhiên, người đàn ông đó ngồi yên lặng vì y đang nghĩ gì đó. Nếu không phải vì thông minh thì có thể là gì nữa, – những người khác đồng tình và bắt đầu soi xét người lạ một lần nữa. Từng người phát hiện ra từng đặc điểm tuyệt vời trong y, từng bằng chứng về trí thông minh phi thường của y.

Không có nhiều thời gian để nói suông, vì vậy cuối cùng tất cả đều đồng ý rằng tốt nhất nên hỏi người khách lữ hành này – người mà đối với họ, dường như là do Thiên Chúa phái đến để dẫn họ ra thế giới ngoài kia, để tìm kiếm một lãnh thổ tốt hơn và đất đai màu mỡ hơn. Y nên là người lãnh đạo của họ, và họ sẽ lắng nghe y và vâng lời y mà không nghi ngại.

Họ chọn ra mười người đàn ông d gặp người lạ để giải thích quyết định của họ cho y. Nhóm người đại diện này sẽ trình bày cho y thấy tình trạng khốn khổ hiện tại và yêu cầu y làm lãnh đạo của họ.

Thế là mười người đi qua đó và cúi đầu khiêm nhường. Một trong số họ bắt đầu nói về vùng đất cằn cỗi của khu vực, về những năm khô hạn và sự khốn khổ mà tất cả họ đều phải chịu. Người đó kết thúc lời trình bày như sau:

– Những điều kiện này buộc chúng tôi phải rời bỏ nhà cửa và đất đai của mình và đi ra ngoài thế giới để tìm một quê hương tốt hơn. Ngay lúc này khi chúng tôi cuối cùng đạt được thỏa thuận, có vẻ như Chúa đã tỏ lòng thương xót chúng tôi, rằng Người đã gửi ngài đến cho chúng tôi – chính ngài, một người xa lạ khôn ngoan và xứng đáng – và rằng ngài sẽ dẫn dắt chúng tôi và giải thoát chúng tôi khỏi sự khốn khổ này. Nhân danh tất cả cư dân ở đây, chúng tôi đề nghị ngài trở thành người lãnh đạo. Bất cứ nơi nào ngài đi, chúng tôi sẽ theo đó. Ngài biết đường và chắc chắn ngài được sinh ra ở một quê hương hạnh phúc và tốt đẹp hơn. Chúng tôi sẽ lắng nghe ngài và tuân theo từng mệnh lệnh của ngài. Chính ngài, một người lạ khôn ngoan, sẽ đồng ý cứu rất nhiều linh hồn khỏi sự hủy hoại chứ? Ngài sẽ là người lãnh đạo của chúng tôi chứ?

Trong suốt bài phát biểu đầy ẩn ý này, người lạ khôn ngoan không hề ngẩng đầu lên. Y ở yên tư thế như lúc đầu họ tìm đến y. Đầu y cúi xuống, y cau mày, và không nói gì cả. Thỉnh thoảng y chỉ gõ gậy trên mặt đất và – nghĩ.  Khi bài phát biểu kết thúc, y lẩm bẩm cộc lốc và chậm rãi mà không thay đổi tư thế của mình:

– Tôi đồng ý!

– Chúng tôi có thể đi theo ngài để tìm kiếm một nơi tốt hơn không?

– Được! – y tiếp tục nói mà không ngẩng đầu lên.

Lòng nhiệt thành và bày tỏ cảm kích trào dâng, nhưng người lạ mặt không nói một lời nào.

Mười người thông báo cho nhóm người biết họ đã thành công, và thêm rằng cho đến giờ họ mới hiểu người đàn ông này sở hữu trí tuệ tuyệt vời đến thế nào.

– Người đó thậm chí không thay đổi tư thế hoặc ngẩng đầu lên để xem ai đang nói chuyện với mình. Y chỉ ngồi im lặng và thiền. Dù chúng tôi nói rất nhiều và đánh giá cao y, y chỉ thốt ra bốn từ.

– Một nhà hiền triết thực sự! Trí tuệ hiếm có! – họ vui vẻ hét lên từ mọi phía tuyên bố rằng chính Thiên Chúa đã phái một thiên thần từ thiên đường xuống cứu họ. Tất cả đều bị thuyết phục chắc chắn mình sẽ thành công khi có một nhà lãnh đạo như vậy, một người sẽ không bị bất cứ điều gì trên thế giới làm bối rối.

Và vì vậy, họ quyết định lên đường ngay ngày hôm sau lúc bình minh.

(trang tiếp)