(önceki sayfa)

Ertesi gün uzun bir yolculuğa çıkma cesareti olan herkes toplandı. Belirlenen yere iki yüzden fazla aile geldi. Eski ev sahasına bakmak için evde sadece birkaçı kaldı.

Acı bir talihsizliğin doğdukları ve atalarının mezarlarının bulunduğu ülkeyi terk etmeye zorladığı bu sefil insan yığınına bakmak gerçekten üzücüydü. Yüzleri bitkin, yıpranmış ve güneş yanığı olmuştu. Uzun zahmetli yılların çektiği acı, üzerlerinde etkisini gösterdi ve bir sefalet ve acı umutsuzluğun resmini verdi. Ama tam bu anda, bir umut ışığı doğmuştu– tabi vatan hasretiyle karışık bir umut ışığı. Umutsuzca içini çeken ve kötü bir önsezinin havasıyla başını sallayan yaşlı bir adamın kırışmış yüzünden aşağı bir gözyaşı aktı. Daha iyi bir vatan aramak yerine o da bu kayaların arasında ölmesi için bir süre kalmayı tercih ederdi. Kadınların çoğu yüksek sesle ağıt yaktılar ve mezarlarını terk ettikleri ölü sevdiklerine veda ettiler.

Adamlar cesur bir cephe oluşturmaya çalışıyorlardı ve bağırıyorlardı, – Peki, bu lanet topraklarda açlıktan ölmeye ve bu gecekondularda yaşamaya devam etmek mi istiyorsunuz? – Aslında mümkün olsaydı, tüm lanetli bölgeyi yanlarında götürmek en iyisi olurdu.

Her insan kitlesinde olduğu gibi olağan gürültü ve bağırışlar vardı. Hem erkekler hem de kadınlar huzursuzdu. Çocuklar beşiklerinde ve annelerinin sırtında çığlık atıyorlardı. Hayvanlar bile biraz huzursuzdu. Çok fazla sığır yoktu, tek tük buzağı vardı ve sonra sırtına eski kilimleri, çantaları ve hatta iki çuval yükledikleri büyük kafalı ve şişman bacaklı, yalın, tüylü bir at vardı. Ağırlık altında zavallı hayvan sallandı. Yine de zaman zaman ayakta kalmayı ve kişnemeyi başardı. Diğerleri eşek yüklüyordu; çocuklar tasmalı köpekleri çekiyorlardı. Konuşmak, bağırmak, küfretmek, feryat etmek, ağlamak, havlamak, kişnemek– hepsi bol bol yapılıyordu. Bir eşek bile birkaç kez anırdı. Ancak başbuğ, sanki bütün mesele onu ilgilendirmiyormuş gibi tek bir söz söylemedi. Gerçek bir bilge adam!

Kafası aşağıda, düşünceli ve sessizce oturdu. Arada sırada tükürdü; hepsi buydu. Ancak tuhaf davranışı nedeniyle popülaritesi o kadar arttı ki, dedikleri gibi herkes onun için ateş ve sudan geçecekti. Aşağıdaki konuşmalar duyulabiliyordu:

– Böyle bir adam bulduğumuz için mutlu olmalıyız. Onsuz devam etseydik, Tanrı korusun! Ölürdük. Gerçek zekâsı var, size söylüyorum! Sessizdir. Henüz tek kelime etmedi! -başbuğya saygı ve gururla bakarken dedi biri.

– Ne söylemeli? Kim çok konuşursa, pek düşünmez. Bu adam kesin akıllı bir! O sadece düşünür ve hiçbir şey söylemez, – bir tane daha ekledi ve o da başbuğya hayranlıkla baktı.

– Bu kadar çok insana başbuğluk etmek kolay değil! Ellerinde büyük bir iş olduğu için düşüncelerini toplamak zorunda, dedi ilk konuşan.

Başlama zamanı geldi. Ancak bir süre başka birinin fikrini değiştirip onlarla gelip gelmeyeceğini görmek için beklediler, ama kimse gelmediği için artık oyalanamazlardı.

– Gitmemiz gerekmez mi? – başbuğya sordular.

Tek kelime etmeden kalktı.

En cesur adamlar, tehlike veya acil bir durumda yanlarında olmak için hemen etrafında toplandılar.

Başbuğ kaşlarını çatarak, birkaç adım attı, bastonunu ağırbaşlı bir şekilde önünde salladı. Toplantı onun arkasında ilerledi ve birkaç kez “Çok yaşa!” Diye bağırdı. Birkaç adım daha attı ve köyün önündeki çite çarptı. Orada doğal olarak durdu; bu yüzden grup da durdu. Başbuğ daha sonra biraz geri çekildi ve bastonunu birkaç kez çitin üzerine vurdu.

– Bizim ne yapmamızı istiyorsun? – diye sordular.

Hiçbir şey söylemedi.

– Ne yapmalıyız? Çiti yırtın! Yapacağımız şey bu! Bize bastonuyla ne yapacağını gösterdiğini görmüyor musun? -başbuğnun etrafında duranlara bağırdı.

– Kapı orada! Kapı orada! – çocuklara çığlık attı ve karşısındaki kapıyı işaret etti.

– Sessiz olun çocuklar!

– Tanrı yardımcımız olsun, neler oluyor? – birkaç kadın kendi kendileriyle çarpıştı.

– Bir kelime bile konuşmadı! Ne yapacağını biliyor. Çiti yırtın!

Bir anda çit sanki hiç orada olmamış gibi aşağı indi.

Çiti geçtiler.

Başbuğ büyük bir dikenli çalıya çarpıp durduğunda yüz adım atmışlardı. Büyük bir güçlükle kendini dışarı çekmeyi başardı ve sonra bastonunu her yöne vurmaya başladı. Kimse kımıldamadı.

– Peki şimdi sorun ne? – arkadakilere bağırdı.

– Dikenli çalıları kesin! -başbuğnun etrafında duranlara haykırdı.

– Dikenli çalıların arkasında yol var! İşte burada! – çocuklara ve hatta arkadaki birçok insana çığlık attı.

– Yol orada! Yol orada! -başbuğnun etrafındakileri öfkeyle taklit ederek alay etti. – Ve biz kör adamların bizi nereye götürdüğünü nasıl bilebiliriz? Herkes emir veremez. Başbuğ en iyi ve en doğrudan rotayı bilir. Dikenli çalıları kesin!

Yolu temizlemek için daldılar.

– Ah– elinde dikenle sıkışan biri ve yüzüne böğürtlen dalı vuran biri ağladı.

– Kardeşler, emek vermeden bir şeye sahip olamazsınız. Başarılı olmak için kendinizi biraz zorlamalısınız– gruptaki en cesur cevap verdi.

Zorlanarak çalıları kırdılar ve ilerlediler.

Biraz daha dolaştıktan sonra, bir sürü kütükle karşılaştılar. Bunlar da yana fırlatıldı. Sonra devam ettiler.

İlk gün çok az yol alındı çünkü birbirine benzer birçok engeli aşmaları gerekiyordu. Ve tüm bunlar çok az yemek yiyerek yapıldı, çünkü bazıları sadece kuru ekmek ve biraz peynir getirirken, diğerleri açlıklarını gidermek için sadece biraz ekmek getirmişti. Bazılarının hiçbir şeyi yoktu. Neyse ki yaz mevsimiydi, böylece etrafta meyve ağaçları bulabildiler.

Böylece, ilk gün arkalarında sadece küçük bir mesafe olmasına rağmen, kendilerini çok yorgun hissettiler. Hiçbir büyük tehlike ortaya çıkmadı ve kaza da olmadı. Doğal olarak, böylesine büyük bir girişimde aşağıdaki olaylar önemsiz sayılmalıdır: bir kadının sol gözüne batan dikeni nemli bir bezle örttü; bir çocuk topallayarak bir kütüğün içine girdi ve haykırdı; yaşlı bir adam bir böğürtlen çalısının üzerine takıldı ve bileğini burktu; üzerine soğan konduktan sonra adam cesurca acıya dayandı ve bastonuna yaslanarak başbuğnun arkasında yiğitçe topalladı. (Birkaçı yaşlı adamın ayak bileği hakkında yalan söylediğini, sadece geri dönmeye istekli olduğu için numara yaptığını söyledi.) Kısa süre sonra, kollarında diken ya da çizik olmayan sadece birkaç kişi kaldı.  Erkekler, tüm bu zahmetleri kahramanca üstlenirken, kadınlar gittikleri saati lanet ediyordu ve çocuklar bu zahmetlerin ödüllendirileceğinin farkında olmadığı için, doğal olarak ağladır.

Herkesin mutluluğu ve sevinci içinde, başbuğya hiçbir şey olmadı. Açıkçası, doğruyu söylemek gerekirse, çok korunaklıydı, ama yine de adam şanslıydı. İlk gece kamp alanında herkes, günün yolculuğunun başarılı olduğu ve başbuğunun başına en ufak bir talihsizlik bile gelmediği için dua etti ve Tanrı’ya şükretti. Sonra en cesur adamlardan biri konuşmaya başladı. Yüzü bir böğürtlen fidanıyla çizilmişti, ama hiç aldırış etmemişti.

– Kardeşler– başladı. – Tanrıya şükür, bir günlük yolculuğu başarıyla arkamızda bıraktık. Yol kolay değil, ama devam etmeliyiz çünkü hepimiz bu zor yolun bizi mutluluğa götüreceğini biliyoruz. Yüce Tanrı, başbuğumuzu her türlü zarardan korusun ki bizi başarıyla yönetmeye devam edebilsin.

– İşler bugün gibi giderse yarın diğer gözümü kaybedeceğim! – kadınlardan biri öfkeyle söyledi.

– Ah, bacağım! – kadının sözlerinden cesaret alan yaşlı adam ağladı.

Çocuklar mızmızlanmaya ve ağlamaya devam etti ve anneler, sözcünün duyulabilmesi için onları susturmakta zorlandı.

– Evet, diğer gözünü kaybedeceksin, – öfkeyle patladı – ve ikisini de kaybedebilirsin! Bir kadının böylesine büyük bir sebepten dolayı gözlerini kaybetmesi büyük bir talihsizlik değil. Utanç! Hiç çocuklarınızın iyiliğini düşünmez misiniz? Bu çabada yarımız yok olalım! Ne fark eder ki? Tek göz nedir? Bizi arayan ve bizi mutluluğa götüren biri varken gözlerin ne işe yarıyor? Sadece senin gözün ve yaşlı adamın bacağı yüzünden girişimimizden vazgeçmeli miyiz?

– Yalan söylüyor! Yaşlı adam yalan söylüyor! Sadece geri dönebilmek için numara yapıyor – her taraftan yankılanan sesler.

– Kardeşler, kim daha uzağa gitmek istemezse, – dedi sözcü tekrar, – şikayet etmek ve geri kalanımızı karıştırmak yerine geri dönmesine izin verin. Beni ilgilendiren tek şey, yürüyebildiğim sürece bu bilge başbuğu takip edeceğim!

– Hepimiz takip edeceğiz! Hepimiz yaşadığımız sürece onu takip edeceğiz!

Başbuğ sessizdi.

Herkes ona bakmaya ve fısıldamaya başladı:

– Düşüncelerine dalmış!

– Bilge bir adam!

– Alnına bak!

– Ve her zaman kaşlarını çatıyor!

– Ciddi!

– O cesur! Her halinden belli.

– Çok haklısın! Çit, kütükler, çalılar– her şeyi sürüyor. Kasvetli bir şekilde bastonuna vuruyor, hiçbir şey söylemiyor ve aklında ne olduğunu tahmin etmek gerekiyor.

(sonraki sayfa)